آیین اختتامیه چهارمین همایش ملی «حوزه انقلابی؛ حوزه منتظر» امروز، ۱۷ اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۳ در در شبستان امام خمینی(ره) حرم مطهر حضرت احمد بن موسی شاهچراغ (ع) برگزار شد.

در ابتدای این همایش، حجت الاسلام و المسلمین دکتر محمودی مدیر حوزه علمیه استان فارس به ایراد سخن پرداخت. ایشان به وجود وفاق و وحدت عمومی برای اعتلای حوزه‌های علمیه استان در بین علما و مدیران ارشد استان به خصوص استاندار محترم اشاره کرد تا حوزه‌ای در تراز سومین حرم اهل بیت علیهم السلام و انقلاب اسلامی داشته باشیم. وی ادامه داد: همایش حوزه انقلابی حوزه منتظر از سال ۱۳۹۷ آغاز به کار کرد و تابحال سه دوره از همایش برگزار شده که با تدبیر نماینده ولی فقیه جهت استفاده حداکثری نهادها و سازمان‌های حوزوی و غیر حوزوی، قرار شده تا هر دوره یک نهاد و سازمان عهده‌دار مدیریت همایش شود و نهایتا در دوره چهارم، بنیاد علوم انسانی اسلامی آیت الله حائری نقش محوری ایفا کرده است. وی در ادامه افزود حوزه علمیه در طول تاریخ به خصوص بعد از انقلاب اسلامی، سرچشمه و خاستگاه معارف اهل بیت علیهم السلام بوده که ماحصل این خاستگاه، پیروزی انقلاب اسلامی بوده و در حال حاضر شیرازه انقلاب بر عهده حوزه علمیه است که با تأسی به فرمان و منویات مقام معظم رهبری، سعی بر تشدید این روحیه انقلابی و تعالی امور علمی و تهذیبی هست. وی افزود به مقتضای زمان تلاش بر پاسخگویی حوزه علمیه به نیازها و مقتضای روزمره و نیازهای متغیر جامعه هست. مدیر حوزه علمیه فارس در ادامه گفت امید است این همایش بتواند فراهم کننده زمینه‌ای جهت پاسخ به نیازهای متغیر جامعه و پیگیری علوم انسانی اسلامی باشد و انتظار داریم این همایش علاوه بر بحث‌های نظری بتواند در عرصه‌های عملی همچون زمینه‌سازی ظهور حضرت ولی عصر (عج) نیز گام‌های اساسی بردارد.

در ادامه حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر ابراهیم کلانتری، تولیت حرم مطهر احمدبن موسی شاهچراغ(ع) با بیان اینکه آیت‌الله حائری شیرازی یکی از افراد دغدغه‌مند در حوزه علوم انسانی اسلامی بود، افزود: به برکت زحمات این بزرگوار، موسسه علوم انسانی اسلامی آیت الله حائری شکل گرفت و فعالیت خود را از چندین سال پیش پیگیری کرده و کارهای متعددی را عرضه کرده‌اند. وی ادامه داد: جایزه محی‌الدین، به اندیشمندان و پیشکسوتان و تاثیرگذاران حوزه علوم انسانی اسلامی تعلق می‌گیرد و امروز مفتخریم اولین جایزه را به آیت‌الله رشاد تقدیم کنیم. کلانتری افزود: نکته برجسته‌ای که باید مورد توجه طلاب و روحانیون و عموم قرار بگیرد، تاسیس پژوهشگاه فرهنگ اسلامی است که بحمدالله از چراغ‌های روشنی است که در این ایام می‌درخشد‌.

تولیت حرم شاهچراغ(ع) ادامه داد: در دهه ۲۰ و ۳۰ کشور با سیل اندیشه‌های مارکسیستی و ماتریالیستی مواجه شد که فضای دانشگاه و نسل جوان متأثر از این اندیشه‌های بنیادکن شد. وی افزود: در این میان، افرادی مانند آیت الله طباطبایی و شهید مطهری که جانش را در راه مقابله با اندیشه‌های مادی و انحرافات بنیادکن گروه‌های مختلف و معاند  اسلام در کف اخلاص گذاشت. کلانتری گفت: پس از پیروزی انقلاب و پایان جنگ تحمیلی جریان‌های لیبرالیستی مادی، هجمه عظیم از بنیادهای فکری و اندیشه‌های جدید را این بار با ابزاری دیگر وارد کرد که به تعبیر رهبر معظم انقلاب شبیخون فرهنگی و به تعبیری جنگ نرم آغاز شد. وی ادامه داد: از کارهایی که در دو دهه گذشته بسیار شاخص است، یکی زحماتی که علامه آیت‌الله مصباح یزدی در تاسیس موسسه آموزشی پژوهشی حضرت امام و دیگری تاسیس پژوهشکده اندیشه و فرهنگ در کشور است، که حقیقتا کارهای بی‌نظیری در حوزه تربیت اندیشمندان و فرهیختگان برای مقابله با جنگ نرم صورت گرفته است. تولیت حرم شاهچراغ(ع) با بیان اینکه پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با مدیریت آیت‌الله رشاد بسیار فعال است، تصریح کرد: آثار ماندگاری که در این پژوهشگاه تولید می‌شود، می‌تواند نیازهای نسل امروز را مرتفع کند. وی ادامه داد: امروز افتخار داریم اولین جایزه محی‌الدین را به یکی از شاخص‌ترین اندیشمندان حوزه علوم انسانی اسلامی اعطا کنیم. این جایزه الگویی خاص برای طلاب و عموم افرادی که در حوزه علوم انسانی اسلامی فعالیت می‌کنند، خواهد بود.

برنامه بعدی آیین اعطای جایزه علوم انسانی اسلامی «محی الدین» بود. در این آیین دکتر ایمانیه استاندار فارس و رئیس بنیاد علوم انسانی اسلامی آیت الله حائری شیرازی جایزه را به آیت الله رشاد اعطا کردند. جهت مشاهده خبر این برنامه کلیک کنید.

در ادامه آیت الله دکتر علی اکبر کلانتری نماینده فارس در مجلس خبرگان رهبری، از عدم انطباق علوم انسانی غربی با جوامع اسلامی سخن گفت و تصریح کرد: مبانی غربی بر نفی وحی و تاکید بر مادیات و اومانیسم است و در عرصه معرفت‌شناسی و انسان‌شناسی و دین‌شناسی بر مبنای کفر، بنیان نهاده شده است. وی با بیان اینکه علوم انسانی غرب و مکاتب غربی، انسان را نشناخته است و در نظریه دادن و تولید محتوا صلاحیت ندارند، ادامه داد: اقتصاد، تربیت، جامعه‌شناسی و مدیریت همه به مثابه لباس هستند که بر انسان‌ پوشیده می‌شود. چطور لباسی که اندازه آن گرفته نشده را می‌شود قیچی زد و دوخت؟ خیاطی که مشتری را ندیده و نمی‌شناسد چطور می‌تواند لباس بدوزد؟ مکاتب غرب این‌گونه است که بر انسان ندیده و نشناخته لباس می‌دوزند و عرضه می‌کنند که این لباس را بپوش یا ما به تو می‌پوشانیم. علوم انسانی در غرب و مکاتب غربی، انسان را نشناخته‌اند و در نظریه دادن و تولید محتوا صلاحیت ندارند. کلانتری افزود: علوم انسانی غرب چالش بزرگی فراروی دانشجویان و استادان و طلاب ماست‌، چون علوم انسانی در غرب زمینه‌ساز حاکمیت استعمار ممالک اسلام است. در باب علوم دینی سال‌های زیادی تلاش شده، جلسات بی‌شماری برگزار می‌شود و مثال‌های بی‌شماری زده می‌شود یکی از این مثال‌ها تنگه احد است. نماینده مردم فارس در مجلس خبرگان رهبری ادامه داد: علوم دینی مانند تنگه احد است که اگر اسلام این تنگه را فتح کرد، عقب افتادگی‌ها جبران می‌شود ولی اگر از این تنگه عقب افتاد تمام پیروزی‌ها در معرض خطر و زوال قرار خواهد گرفت.

در ادامه پیام تصویری آیت الله اعرافی مدیر حوزه های علمیه کشور خطاب به همایش، نمایش داده شد. وی در این پیام گفت: باید اساتید و طلاب ما بدانند که انقلابی بودن حوزه دارای دو نکته است، اول بصیرت لازم در مسائل اجتماعی و سیاسی و دوم تولید معرفت و اندیشه اسلامی که پاسخگوی نیازهای معرفت‌شناسی مردم باشد. این پاسخگویی مستلزم برنامه‌ریزی بنیادی علمی و معرفتی است تا بتواند برای پیشبرد اهداف جامعه و نظام اسلامی قدم بردارد. وی با بیان اینکه در کنار این‌ها تربیت نیروی انسانی در جریان‌ها و اتفاقات معاصر است، گفت: حوزه انقلابی افزون بر کنشگری فرهنگی ـ سیاسی بر بنیان‌های معرفت‌شناسی استوار است و باید در تولید محتوا و تربیت علوم انسانی تلاش کند. آیت‌الله اعرافی افزود: اسلام و تاریخ و مجاهدات بزرگان دین در عصر ما با انقلاب شکوهمند اسلامی گره خورده است. حوزه تمدنی دارای رویکرد تمدنی است و تمدن آن باید از تراز و عیار بالا برخوردار باشد و نگاه به حوزه اسلامی باید نگاه تمدنی باشد. مدیر حوزه‌های علمیه تصریح کرد: بحث دانش و گسترش علوم انسانی و مهارت دینی پدیده جدید و نخستین پدیده تمدنی در حوزه علمیه است که شاهد آن هستیم. وی ادامه داد: نقش وسیع اندیشه‌های اسلامی و حوزه‌های علوم اسلامی در حال گسترش‌ است و امام رحمه‌الله پرچمدار و نقطه عطفی در کنشگری‌های سیاسی است. بسیاری از شخصیت‌های پیشین و امروز در همین مسیر یعنی مسیر قلمرو سیاست انسانی و اسلامی نقش‌آفرینی می‌کنند.

پایان بخش همایش، سخنرانی آیت‌الله علی اکبر رشاد عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی کشور، رئیس حوزه‌های علمیه استان تهران، بنیان‌گذار و نیز رئیس و عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی بود.

آیت‌الله علی اکبر رشاد، در این مراسم، جوهره حوزه را پرورش انسان‌ها دانست و گفت: بزرگترین تهدید مقابل حوزه، دانشگاه شدن حوزه و دانشجو شدن حوزویان است. حوزه باید حوزه بماند و نباید دانشگاه شود. وی با بیان اینکه عنوان عمیق، دقیق و دل‌انگیزی برای همایش «حوزه انقلابی، حوزه منتظر» انتخاب شده است که شامل سه کلمه حوزه، انقلاب و منتظر است، افزود: اگر نگوییم حوزه، کهن‌ترین نهاد علمی تربیتی این کره خاکی است، دست کم می‌توانیم بگوییم حوزه از اندک شمار نهادهای علمی دیرساخت و دیرپای بشری در کره زمین است. عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی ادامه داد: مسجدالنبی اولین حوزه‌ای است که پیامبر تأسیس کرد و هیچ قید و شرطی برای دانش‌پژوهان و طلاب لحاظ نشده بود. رشاد تصریح کرد: در زمان پهلوی توطئه‌ای صورت گرفت که نخبه‌های حوزه را جذب و وارد دانشگاه کنند. در آن زمان امکان نفس زیست نبود، چنین کردند تا بتوانند حوزه را نابود کنند؛ اما امروزه چنین چیزی نیست؛ حوزه باید در دانشگاه حضور داشته باشد اما نباید مثل دانشگاه شود. وی افزود: انقلاب اسلامی یک حادثه نیست، یک خیزش و جنبش است، انقلاب در دهه پنجم خود همچنان انقلاب است و به صورت روز افزون در داخل و خارج از کشور گسترش پیدا می‌کند و آرام آرام منطقه را فرا گرفته است. رشاد افزود: امروزه در برابر چشمان حیرت زده جهانیان، ایران در کل منطقه ارتش و سپاه دارد. حماس که در برابر اسرائیل ایستاده یکی از نیروهای همراه ایران است. این ارتش سراسر جهان را خواهد گرفت. وی در خصوص واژه انتظار هم گفت: انتظار هم جنبه دیگری از انقلاب است، انتظار یعنی آنچه هست را کافی نمی‌دانم و انقلاب یک مرحله است یک منزل و ما سلوک را ادامه می‌دهیم و منتظر خواهیم بود. تلاش می‌کنیم برای تحقق وضعیت مطلوب، یعنی فرج. فلسفه فرج فلسفه جهان برتر است. وقتی می‌گوییم حوزه منتظر یعنی حوزه منتظر چنین عالمی است. رشاد با بیان اینکه تمدن مادی ظلمانی غرب می‌خواهد همه بشریت را به سبک آلوده خود بکشاند، گفت: تولید علوم انسانی و اسلامی وظیفه اول حوزه است و احیای سنت عمیق و عظیم آن را نباید از دانشگاه اقتباس کرد. ما باید اصول فقه را توسعه دهیم. وی اضافه کرد: اگر اصول انسانی توأم با فقه تولید شود و ما الگوی زیستی و سبک زندگی مؤمنانه را تولید کنیم آن وقت این انقلاب قطعاً به انقلاب جهانی حضرت مهدی(عج) متصل خواهد شد.