امروز پنج شنبه 1403/09/01
Skip to main content
×

هشدار

اجزای کامپوننت را به یک آیتم منو اختصاص بدهید

فلسفه­ سیاسی به پرسش­‌های کلان سیاست پاسخ می­‌دهد؛ پرسش­‌هایی چون: هدف زندگی سیاسی؛ بهترین حکومت؛ نقش شهروندان در تعیین سرنوشت؛ حق نظارت بر حاکمان؛ و…این پاسخ­‌ها البته مبتنی بر مجموعه‌­ای از مبانی هستی‌­شناختی، انسان­‌شناختی؛ معرفت‌­شناختی و… ارائه می‌شوند و فیلسوف سیاسی بدون کاربست مبانی، نمی‌تواند پاسخگوی پرسش­‌های سیاسی باشد. تفاوت در همین مبانی، منشاء تفاوت فلسفه‌­های سیاسی نیز می‌باشد؛ تمایزی که تا مرز تعارض نیز پیش می­‌رود. در این میان تنها راه برون ­رفت از فلسفه­‌های متعارض و پاسخ­‌های ناهمگون آنها به پرسش­‌های سیاسی و نیز امکان سنجش اعتبار مبانی هر فلسفه­ سیاسی؛ دسترسی به مبناهایی است که ملاک صحت و اعتبار دارند و امکان سنجش درستی آنها هم مقدور است.این تحقیق اثبات می‌کند که قرآن مجید چنین ظرفیتی را دارد و می­‌تواند مبانی صحیح و معتبری را ارائه کند و با توجه به این ظرفیت عظیم قرآن تلاش می‌کند ابعادی از مبانی قرآنی سیاست را ارائه نماید. در بخشی از مقدمه این اثر آمده است: هر فلسفه­ سیاسی با استواری بر بنیان‌های فکری خاصی در ابعادگونه­‌گون هستی­ شناختی، انسان­ شناختی؛ معرفت­ شناختی و…به پرسش‌های سیاست پاسخ می­دهد؛ پرسش­‌هایی چون: هدف زندگی سیاسی؛ چرایی نیاز به سیاست؛ بهترین حکومت یا ساختار حکومت؛ نیاز به دولت یا اقتدار سیاسی؛ توان بشر در تاثیر بر حکمرانی؛ هدف­‌های ارزشمند در زندگی؛ مقبولیت حکومت؛ تکالیف حاکمان در قبال شهروندان؛ قلمرو سیاست و دین؛ ماهیت حکومت؛ رابطه آزادی و استقرار برابری؛ محدوده مجاز سلب آزادی؛ حق حکومت؛ چرایی لزوم اطاعت؛ مشروعیت حکومت؛ دمکراسی، آزادی‌های فردی که مداخله حکومت ممنوع است؛ مسئله ملت­‌ها و عدالت جهانی؛ برابری و نابرابری ذاتی انسان­ها؛ خوب و بد بودن تصرف قدرت و استفاده از آن؛ این­که قدرت را به چه کسی باید تفویض کرد؛ تصمیم­‌گیرهای نهایی و شهریاران؛ استفاده از شرّ برای تحقق خیر؛ دولت­‌ها وشکل دادن به خصال اخلاقی افراد؛ دولت­‌ها وتامین غایات و آمال جامعه؛ عوامل قوام جامعه؛ قانون؛ امنیت؛ نسبت کرامت انسانی با زندگی شهروندی؛ نقش شهروندان در تعیین سرنوشت؛ حق نظارت بر حاکمان؛ سعادت نهایی در حیات‌­سیاسی و… .

پاسخ­‌ها مبتنی بر مجموعه‌­ای از مبانی است و فیلسوف سیاسی نمی­‌تواند بدون کاربست مبانی، وارد مرحله پاسخگویی به پرسش­‌ها شود. از این رو تمایز فلسفه‌های سیاسی تا مرز تعارض نیز پیش می‌­رود و تنها راه برون­‌رفت از فلسفه‌­های متعارض و پاسخ‌­های متضاد به پرسش‌­ها و پدیده‌­های سیاسی مانند حکومت، و اعمال و رفتار سیاسی، وهمین­طور امکان سنجش اعتبار مبانی هر فلسفه­ سیاسی؛ دسترسی به پیش­فرض‌­هایی است که از ملاک صحت و اعتبار برخوردار باشند و امکان سنجش درستی آن هم مقدور باشد. ما بر این باوریم که چنین ظرفیتی در متن مقدس قرآن وجود دارد و وحی می­‌تواند مبانی صحیح را ارائه کند و کشف و تبیین مبانی سیاست در «چارچوب وحی پذیری» دارای اعتبار علمی شایسته خواهد بود.

با توجه به این ظرفیت عظیم قرآن کریم در این تحقیق تلاش خواهیم کرد ابعادی از مبانی قرآنی سیاست را استخراج و ارائه نماییم و البته قبل از آن ضروری است به مباحثی در ذیل عنوان مقدمه اشاره شود.‌ برای مثال سیاست در مکاتب الحادی نتیجه عینیت گرایی «Objectivism» مطلق حاکم بر اندیشه معاصر غرب است و با مبانی خاص خود به پرسش­‌های بنیادین درباره انسان و هستی پاسخ می ­دهد و با گزاره‌­های مبنایی دینی سراغ شناخت سیاست و پاسخ به مسائلش نمی­‌رود. کتاب مبانی سیاست از منظر قرآن اثر حجت‌الاسلام والمسلمین محمد عابدی با قیمت ۹۰۰۰۰ تومان راهی بازار نشر شد. علاقه‌مندان جهت تهیه کتاب و یا اطلاعات تکمیلی می‌توانند به وبگاه رسمی سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی به نشانی: www.poiict.ir مراجعه کنند.

نظر شما

captcha