دانشیار موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) در مقاله ای موضوع چیستی علوم انسانی اسلامی از دیدگاه آیت الله مصباح یزدی را مورد بررسی قرار داده است.
در چکیده این مقاله آمده است علوم انسانی اسلامی با رویکردهای مختلفی مطرح شده است. از دیدگاه آیتالله مصباح، علمْ کشف واقع است و دین الهی حق منحصراً دین اسلام است که راه سعادت و شقاوت انسانها را در حوزۀ باورها و ارزشها مشخص میکند.
علوم انسانی اسلامی با رویکردهای مختلفی مطرح شده است. از دیدگاه آیتالله مصباح، علمْ کشف واقع است و دین الهی حق منحصراً دین اسلام است که راه سعادت و شقاوت انسانها را در حوزۀ باورها و ارزشها مشخص میکند. بنابراین، علمِ دینی علمی است که در حوزههای مرتبط با سعادت و شقاوت انسان و باورها و ارزشها از منابع صحیح دینی و با استفاده از روششناسی صحیح (روش فقاهتی) بدان رسیده باشیم و نتیجه نیز یقینی باشد. در متون دینی، مسائل مختلفی مطرح شده است که ناظر به علوم طبیعی، پزشکی و ... است. ازآنجاکه شأن دین هدایتگری به سمت سعادت است، علم دینی باید همسو با این شأن تعریف شود. بنابراین، هر گزارهای که با روشهای معتبر اثبات شود علم دینی نخواهد بود، زیرا دین وظیفهای در قبال کشف روابط علّی میان پدیدهها ندارد. آنچه برای دین ضرورت دارد شناخت و بیان تأثیر پدیدهها در سعادت و شقاوت انسان است. این امر در بسیاری موارد با عمل اختیاری انسان در ارتباط است. در میان علوم، موضوع علوم انسانی بررسی کنشهای ارادی و آگاهانۀ انسانی، و احکام و آثار و پیامدهای آن است، مانند علم اخلاق یا حقوق. بنابراین و با توجه به جایگاه بیبدیل علوم انسانی در ساخت تفکر بشری و سبک زندگی انسانها، از دیدگاه استاد، اسلامی کردن علوم در گسترۀ علوم انسانی اسلامی محقق میشود.
این بررسی به توصیف و بازخوانی نظریات استاد در رابطه با اسلامی کردن علوم انسانی -پرداخته و از منظر ایشان، به برخی ابهامات پاسخ داده است.
نویسندگان این مقاله عسکری سلیمانی امیری دانشیار مؤسسۀ آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) و آسیه گنجخانی کارشناس ارشد فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه باقرالعلوم(ع) می باشند.
این مقاله در فصلنامه آیین حکمت - دوره ۹، پیاپی ۳۳ منتشر شده است.